Seksisme special

(This text is in Dutch because it responds to a publication in a Dutch newspaper.)

De Volkskrant publiceerde het afgelopen weekend een “seksisme” special. Deze bevat een dertigtal artikelen, waarvan een klein handjevol een neutrale positie inneemt tegenover “de man”, en de overgrote meerderheid een klaagtirade over mannen vormen.

De meeste mensen zullen het erover eens zijn dat “ongelijke behandeling” een verwerpelijk verschijnsel is. Met de manier waarop dit onderwerp over het algemeen belicht wordt in het kader van de man-vrouw tegenstelling zijn echter zeker vier problemen.

Het eerste probleem is dat de belichting eenzijdig is: vrijwel altijd wordt “de vrouw” in een slachtoffer rol geschoven, en “de man” in een dader rol. Dat er legio situaties in de maatschappij zijn waar mannen er ten opzichte van vrouwen maar bekaaid afkomen wordt hoogstens tussen neus en lippen genoemd en afgedaan als “onbelangrijk.” Dat in de westerse wereld vrouwen gemiddeld een stuk hoger opgeleid zijn dan mannen, dat er veel meer mannen dan vrouwen dakloos zijn, dat het aantal zelfmoordslachtoffers onder mannen veel hoger is dan onder vrouwen, dat mannen significant eerder sterven dan vrouwen, dat veel meer mannen dan vrouwen slachtoffer worden van moord, dat in een oorlog mannen worden geacht te strijden aan het front terwijl vrouwen beschermd worden, dat vrijwel alle werkgerelateerde ongevallen mannen overkomen, dat vrijwel al het werk in de maatschappij dat als vuil en fysiek zwaar wordt beoordeeld door mannen wordt gedaan, dat vrouwen tegenover mannen veel kieskeuriger zijn (en kunnen zijn) dan mannen tegenover vrouwen, dat in het justitieel systeem vrouwen milder gestraft worden dan mannen voor dezelfde misdrijven, dat in onderwijs en op de arbeidsmarkt vrouwen de voordelen genieten van “positieve discriminatie” die mannen niet ten deel vallen, dat “toxic” en “masculinity” in één adem genoemd worden terwijl “toxic femininity” genegeerd wordt, en dat mannen geacht worden zelfredzaam te zijn terwijl vrouwen gesteund moeten worden waar mogelijk, zijn voorbeelden van situaties waarin mannen reden tot klagen hebben. Helaas voor mannen is er een Catch-22: als een man ergens over klaagt is hij een “zacht ei,” terwijl een vrouw die klaagt zielig is en geholpen moet worden.

Het tweede probleem is dat de belichting overgeneraliserend is: er worden slechts twee rollen onderkend, namelijk “de man” en “de vrouw” en er wordt gesproken alsof binnen deze tweedeling iedereen die dezelfde rol krijgt toebedeeld, hetzelfde is. Waar elders in het maatschappelijk debat geroepen wordt dat er een oneindig aantal genders bestaat, en dat iedereen als individu beoordeeld moet worden, wordt in het seksisme debat iedere persoon met mannelijke geslachtsorganen tot dezelfde klasse van “verwerpelijke exemplaren” veroordeeld.

Het derde probleem is dat de belichting ongeïnformeerd is: er worden “feiten” op tafel gelegd die onjuist zijn, maar die voor waar worden aangenomen omdat ze zo vaak herhaald worden en het verhaal “mannen slecht, vrouwen goed” ondersteunen. Typische voorbeelden zijn de Globale Gender Gelijkheid Index (GGGI) die stelt dat in alle landen ter wereld mannen “in het voordeel” zijn zonder erbij te vermelden dat de GGGI zo geformuleerd is dat dat de enig mogelijke uitkomst is omdat alles waarin vrouwen een voordeel hebben per definitie als “neutraal” wordt beschouwd, en het fabeltje dat het gemiddelde salarisverschil tussen mannen en vrouwen een uitkomst is van ongelijke behandeling in plaats van de individuele keuzes die mensen maken.

Het vierde probleem is dat de belichting niet-falsificeerbare beschuldigingen uit: alle mannen zijn kwaadaardige roofdieren, en het heeft geen zin om dat te ontkennen want je bent niet in staat om dat in jezelf te herkennen. En het is een gevolg van een cultuur waarin wij geïndoctrineerd worden om seksisme normaal te vinden. Het feit dat je dat niet ziet komt door die indoctrinatie waaraan alleen verlichte personen kunnen ontsnappen.

Degene die besloten heeft deze seksisme special te publiceren, zou er goed aan doen te overwegen wat het gevolg is van het jarenlang-durende niet-aflatende bombardement van beschuldigingen aan het adres van iedereen die “man” is.

Het merendeel van de personen die in het hokje “man” geduwd worden zijn eerlijke, hardwerkende, goedaardige exemplaren van het menselijk ras, die steun geven waar nodig en die een positieve impact hebben op de maatschappij en hun omgeving. Deze personen zullen de klaagtirade tegenover hun geslacht in eerste instantie hebben afgedaan als “dat gaat niet over mij,” en “het is goed dat dit soort zaken besproken worden.” Maar als het eenzijdige verhaal steeds maar weer herhaald wordt, als zelfs kleinzieligheden als “met je benen uit elkaar zitten” gezien wordt als een groot maatschappelijk onrecht, als iedere man geacht wordt zich in het beklaagdenbankje te plaatsen als er ergens een man is die iets onoirbaars doet, als mannen schuldig bevonden worden puur op grond van het feit dat ze als man beschuldigd worden, en als er plenty excuses gevonden worden als een vrouw iets doet wat voor een man onacceptabel zou zijn, dan krijgt zelfs de meest goedaardige man er genoeg van.

In het beste geval wordt een seksisme special afgedaan als “weer dat gezeik.” In het slechtste geval met het aannemen van de houding “als het kennelijk zo is dat iedere man kwaadaardig is, dan ben ik maar een sufferdje als ik over me heen laat lopen.” Hoe je het ook draait of keert, een dergelijke special heeft het omgekeerde effect van wat het lijkt te willen bereiken.

Wat mijzelf betreft, ik weiger over één kam geschoren te worden met personen die toevallig door de maatschappij hetzelfde genderstempel opgedrukt krijgen. Mijn grootste ergernis over een seksisme special is niet over wat het uitkraamt over “mannen,” maar over het feit dat het de helft van de bevolking in een hokje duwt van deplorabelen op basis van een enkel attribuut.